De vitaminen voor zondag 17 mei zijn verzorgd door pastor Ben Piepers. Het thema van zijn bijdrage is:
Welke geest woont in jou?
Als jullie mij liefhebben
zullen jullie mijn geboden bewaren.
Dan zal ik de Vader vragen
en hij zal jullie geven de Ander,
de Parakleet,
om bij jullie te zijn voor altijd.
Hij is de Geest van Waarheid,
die de wereld niet ontvangen kan,
omdat die hem niet ziet, en niet kent,
maar jullie kennen hem,
omdat hij bij jullie verblijft,
ja, in jullie is.
(Johannes 14,15-17)
Bij zijn afscheid zegt Jezus, dat hij de Vader zal vragen om een Ander te zenden. Hij duidt daarmee op de heilige Geest, die komt. In de Griekse tekst gebruikt Johannes voor die Ander het woord: ‘Parakleet’. Nu is het opvallend hoe verschillend dit woord vertaald wordt. Letterlijk betekent het zoiets als: ‘degene die ingeroepen wordt’. In de Latijnse tekst heet het: ‘Advocatus’, die ten beste spreekt, in de Nieuwe Bijbelvertaling aangeduid als: ‘Pleitbezorger’. In enkele protestante bijbels vind ik: ‘de Trooster’, in de katholieke Willibrord-vertaling: ‘de Helper’. In een Engelse vertaling lees ik: ‘Encourager’, die bemoedigt, moed geeft. Je kunt zeggen, dat daarmee is aangetoond hoe complex en ingewikkeld het denken is over de heilige geest. Ik zie er liever in dat de Geest veelzijdig en kleurrijk is, zoals wij mensen dat zijn.
In zijn afscheidswoord gaat Jezus nog verder en zegt, dat de Geest zal wonen in de leerlingen, en even verderop zegt hij, dat ook de Vader en hijzelf huis zullen maken in de leerlingen. Met andere woorden: nu Jezus lijfelijk niet langer aanwezig is, zal zijn Geest zich huisvesten in de gelovigen. Niet zichtbaar voor de wereld, maar herkenbaar voor degene die in hem gelooft en er oog voor heeft.
Zoals de geest van een geliefde verborgen aanwezig is in het leven van wie achterblijft. Deze weet en voelt haarscherp wat de ander zou zeggen of doen, welke raad deze zou geven… In de afwezigheid komt de ander geestelijk intenser nabij, zij het in pijnlijk lijfelijk gemis.
In deze tijd van leven naar Pinksteren, kun je je meditatief dan ook afvragen welke geest woont en leeft in mij? Misschien denk je allereerst aan de geest van mensen die je gevormd hebben, die met je opgetrokken zijn, die je liefhad en liefhebt… Als gelovige is het waardevol te overwegen in welke mate de geest van Jezus in je woont en je inspireert of leidt in de keuzes en ervaringen op je levensweg.
Misschien kunnen die woorden waarmee de Ander, de Parakleet, wordt vertaald je meditatie begeleiden: Is de geest als een advocaat, iemand die een goed woord in je doet, die helpt het juist woord te vinden, of ben je zelf een advocaat voor een ander? Is de geest veeleer iemand die troost biedt in verdriet, in tijden van afzien? Ben jij zelf iemand die troost? Kun jij je ook laten troosten? Is de geest een helper, ervaar je de geest in een helpend woord, een wijze raad, een helpende hand, of ben je zelf behulpzaam? Ervaar je de geest als bemoediging, die je geeft of ontvangt? Of leeft de Geest op andere wijze in jou…? Ik denk aan de geest die met een knipoog aanwezig is, met humor, die het leven lichter maakt…
De Geest komt voor mij aan het licht in mensen die opengaan voor elkaar. Juist in deze tijd van afstand houden, kan de geest overbruggen, nabij komen en verwarmen. Dat beluister ik in de oude hymne van Pinksteren ‘Veni Sancte Spiritus’, waaruit ik een paar regels vrij citeer:
Kom, heilige Geest,
die de armen troost
en de harten verlicht.
Kom, zachtheid
die de ziel geneest
en mild verkwikt.
Was wat vuil is
verfris het verdorde
en heel het gewonde.
Maak zacht wat star is
verwarm wat is verkild
laaf het hart dat lijdt.
Schenk uw gaven zevenvoud
aan wie op u vertrouwt.
12 mei 2020
Ben Piepers