Erbarme Dich, mein Gott
Het is één van de bekendste – en wellicht – één van de mooiste aria’s uit de Matthäus-Passion van Bach. Het is vooral de fraaie solo van de eerste viool die een droevig thema speelt, en die menigeen tot tranen beroert. “Ontferm U, Heer, mijn God, omwille van mijn tranen. Zie toch, hart en ogen wenen bitter om U”. Het is een tekst die past bij een verdrietige tijd, de passietijd waarin we het lijden van Christus herdenken.
Als ik dit hoor, moet ik ook weer denken aan het Stabat Mater, een van de beroemdste middeleeuws-Latijnse gedichten op de Moeder Gods in haar smart om de gekruisigde Christus. Ook hier is de melodie aangrijpend, het Latijn mysterieus, maar als je deze vertaalt, een prachtige tekst: “Stabat mater dolorosa, iuxta crucem lacrimosa, Dum pendebat filius”, ofwel: “Naast het kruis, met schreiende ogen, stond de moeder, diep bewogen, toen de Zoon te sterven hing”.
Het Lijdensverhaal van Jezus is aangrijpend, we staan er soms te weinig bij stil. Maar juist in deze tijd spreekt het ons aan. Lijden van Christus kunnen we nu wel herkennen, in het “lijden” wat wij nu meemaken. Het verdriet om alles wat er nu om ons heen gebeurt. We kunnen onze geliefden niet meer zomaar bezoeken, ouderen kwijnen nu soms weg, mensen vallen om ons heen weg. Het lijkt allemaal wel heel erg uitzichtloos. Maar aan de andere kant, het is ook een tijd met toch meer aandacht voor de ander, hoewel niet fysiek, maar dan toch op afstand. Het “Let op elkaar” begint bij veel mensen een slogan te worden die na wordt gevolgd. En zo maken we de situatie toch wat draaglijker. Ook in onze kerk proberen we dat na te leven, we houden het ritme van het Paastriduüm aan; u kunt mooie foto’s daarvan zien op onze website, die tevens woorden en gedachten van bezinning bevatten, om eens voor jezelf te overdenken of te bidden.
En dan is het Paasmorgen, en gaan we de tijd van Opstanding in, een tijd van hoop, een tijd van vernieuwd geloof. De vrouwen gingen naar het graf van Jezus om hem te begraven (in die tijd was het gewoonte om overledenen Joden eerst drie dagen gebalsemd in een voorgraf te legen waarna ze definitief in een eindgraf in een sarcofaag, werden bijgezet). Maar Jezus was al weg. Hij was – zoals dat zo mooi heet – “waarlijk” opgestaan. En dat is ook de hoop die we nu moeten koesteren, want ook nu gaat het leven verder. In vertrouwen, in geloof. Zoals we geloof hebben in de opstanding, zo moeten we geloof behouden in een goede afloop.
Sommigen vergelijken deze corona epidemie wel eens met de pest, waardoor heel Europa in de Middeleeuwen getroffen werd. Nu gaat wel heel ver, maar één aspect geeft hoop: na de pest heeft Europa een ongekende opleving beleefd: de Renaissance, letterlijk: de wedergeboorte. Of die wedergeboorte ook nu plaats zal vinden, dat hangt van ons zelf af. Maar als ik nu om mij heen kijk naar wat er nu allemaal gebeurt en wat we doen voor elkaar: ik heb er vertrouwen in. Zoals ook het Paasfeest ons in vertrouwen sterkt, dat niet het lijden en niet de dood, maar het leven het laatste woord zal spreken. In die zin wens ik u allen een Zalig Paasfeest, moed en vertrouwen en alle goeds!
Namens de Locatieraad en Pastoraatsgroep, Peter Wijngaard.